Tahkim Nedir?
Tahkim, taraflar arasındaki uyuşmazlıkların, hakem olarak adlandırılan tarafsız ve bağımsız üçüncü kişi veya kişilerin tarafları bağlayıcı kararıyla nihai olarak çözümlenmesidir. Mahkeme yargısında olduğu gibi tahkimde de tarafların anlaşmasına ihtiyaç olmaksızın, tahkim yargılaması sonunda hakem veya hakemlerin tarafları bağlayıcı kararıyla uyuşmazlık çözüme bağlanır. Bu yönüyle tahkim, uyuşmazlığın bizzat taraflarca çözümlendiği arabuluculuktan ayrılır.
Tahkim, ulusal ve uluslararası tahkim olmak üzere ikiye ayrılır. Ülkemizde ulusal tahkime 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 11. Bölümü; uluslararası tahkime ise 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu uygulanır.
Diğer bir açıdan tahkim, kurumsal ve ad hoc tahkim olarak ikiye ayrılır. Kurumsal tahkim, tahkim sürecinin bir tahkim kuruluşuna bırakıldığı tahkim türüdür. Dünyada ulusal ve uluslararası düzeyde çok sayıda tahkim kuruluşu vardır. International Chamber of Commerce (ICC) “Uluslararası Ticaret Odası Tahkim Mahkemesi”, London Court of International Arbitration (LCIA) “Londra Uluslararası Tahkim Mahkemesi ile ülkemizde İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC) bunlardan birkaçıdır.
Ad hoc tahkim, kurumsal tahkimin aksine, tahkim sürecine bir kurumun dahil edilmediği, sürecin taraflarca düzenlendiği tahkim türüdür. Bu tür tahkimde taraflar, ulusal tahkim kuralları yerine, Birleşmiş Milletler Milletlerarası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) tarafından hazırlanan tahkim kurallarının uygulanacağını kararlaştırabilirler. Bu kurallar, uluslararası uyuşmazlıklarda ad hoc tahkim yargılamasında en çok başvurulan tahkim kurallarıdır.