☐ Arabuluculuk

 ■ Arabuluculuk Nedir

 ■ Neden Arabuluculuk

 ■ İhtiyari ve Zorunlu Arabuluculuk

 ■ Arabuluculuk Mevzuatı

  ○ Arabuluculuk Kanunu

  ○ Arabuluculuk Yönetmeliği

  ○ Arabuluculuk Etik Kuralları

  ○ Arabuluculuk Ücret Tarifesi

 ■ Arabuluculuk Talebi

İhtiyari arabuluculuk, mahkemede dava açılabilmesi için önce arabuluculuğa başvurulmasının yasal olarak zorunlu olmadığı, uyuşmazlığın çözümü için tarafların serbest iradeleriyle arabuluculuğa başvurdukları yöntemdir.

Dava şartı (zorunlu) arabuluculuk ise, mahkemede dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmasının kanundan dolayı zorunlu olduğu arabuluculuk türüdür. Dava şartı arabuluculukta davacı, önce arabuluculuğa başvurmakta; uyuşmazlık arabuluculuk yoluyla çözümlenemezse ancak o zaman mahkemede dava açabilmektedir. İhtiyari arabuluculukta olduğu gibi, zorunlu arabuluculukta da tarafların anlaşma mecburiyeti yoktur; yani burada arabuluculuğa başvurmak zorunlu, ama anlaşıp anlaşmamak tarafların serbest iradelerine bağlıdır. Zorunlu arabuluculuğa tabi bir uyuşmazlıkta arabuluculuğa başvurulmadan dava açılırsa, hakim davayı usulden reddetmekle yükümlüdür.

Bugün ülkemizde ihtiyari arabuluculuk kural, dava şartı (zorunlu) arabuluculuk istisna ise de, zorunlu arabuluculuğun kapsamı her geçen gün genişletilmektedir. Bugün itibariyle dava şartı arabuluculuk halleri şunlardır:

 * Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalar (7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu m. 3/1).

 * Türk Ticaret Kanununun 4. maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri (TTK m. 5/A-1).

* 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 73/A maddesi uyarınca, tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Ancak, aşağıda belirtilen hususlarda dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümler uygulanmaz:

a) Tüketici hakem heyetinin görevi kapsamında olan uyuşmazlıklar

b) Tüketici hakem heyeti kararlarına yapılan itirazlar

c) 73 üncü maddenin altıncı fıkrasında belirtilen davalar

ç) 74 üncü maddede belirtilen davalar

d) Tüketici işlemi mahiyetinde olan ve taşınmazın aynından doğan uyuşmazlıklar